Zoeken

Molen Johanna

In 1878 lieten de Gebroeders de Heus, behorende tot een bekende molenaarsfamilie uit het Gelders-Utrechtse grensgebied, een nieuwe korenmolen bouwen aan de Prijsseweg. Het werd een achtkantige houten molen op een stenen ondervoet. De gebroeders hadden er niet zo lang plezier van want in 1888 brandde de molen geheel af. Dat de molen tijdens deze tien jaar zijn nut wel had bewezen, bleek uit het feit dat vier maanden na de brand weer een nieuwe molen op dezelfde plaats werd opgetrokken. Bij de herbouw is toen gekozen voor het huidige type molen: een stenen grondzeiler.Een grondzeiler is een korenmolen die doorgaans in vroeger tijden werd gebouwd op plaatsen waar veel wind stond, dus buiten de bebouwde kom.

De gebroeders de Heus hebben ruim dertig jaar met de molen gemalen, maar omstreeks 1920 wilde men ervan af. De molen werd gekocht door Jan Schennink uit keyenborg uit de Achterhoek.

In 1943 werden de wieken door molenaar Bos uit Almkerk “verbusseld” (nieuwe techniek uitgevonden door de heer Van Bussel). . Daarbij werden de roeden van licht materiaal gemaakt en van een gestroomlijnde vorm voorzien, zodat ook met zwakke wind kon worden gemalen. De molen werd hierna in 1944 weer in gebruik genomen. Het openingswoord werd uitgesproen door de toenmalige burgemeester Keestra. Toen heeft de molen ook de naam “Johanna” gekregen. Genoemd naar de vrouw, dochter en schoondochter van Jan Schennink.

Na de jaren 50

In 1954 zijn er opnieuw ingrijpende werkzaamheden aan de molen uitgevoerd. De rieten dakbedekking werd vervangen door een houten kap en de molen kreeg nieuwe spruiten en een staartbalk. Op zaterdag 27 november 1954 werd de gerestaureerde molen feestelijk in bedrijf gesteld. Ondanks deze restauratie kwam de molen echter niet echt meer in bedrijf. De molenstenen moesten het afleggen tegen de elektrische hamermolens. In 1958 is er in de molen een elektrische hamermolen geplaatst.

In 1965 deed Jan Schennink het molenaarsbedrijf over aan zijn zoon Henk Schennink. In 1974 (intussen een rijksmonument) is de molen gerestaureerd. Bij deze gelegenheid werden o.a. de beide Pit-roeden vervangen door Dereks-roeden. Op 29 mei 1975 werd de molen feestelijk geopend door de toenmalige burgemeester Hermans.

Ondanks alle goede zorgen moest de molen in 1993 weer worden gerestaureerd. Zo moest o.a. het in 1888 geplaatste gaande werk opnieuw worden afgesteld. Dit was toen al meer dan 125 jaar oud maar nog in prima staat.
Als afronding van deze restauratie werd opnieuw een windvaan geplaatst. Deze windvaan, in de vorm van een molenwagen met paard, houdt de gedachte levend aan Hebk Schennink, overleden op 7 februari 1991, de laatste beroepsmolenaar op de molen Johanna. Op 6 april 1994 werd de ingebruikstelling feestelijk en onder grote belangstelling gevierd.

Na jaren van relatieve stilstand begon in 2011 achter de schermen de voorbereiding van een reactiveringplan voor de molen en omliggend terrein. In 2013 is bij de molen een pannenkoekhuis met terras gerealiseerd en is de molen opengesteld voor het publiek.

 

Artikelen en advertenties

 

Krant artikel 1888
Culemborgse Courant, 19 februari 1888 Woensdag stond te ongeveer 6 ure ontstond in den korenmolen van P.J.de Heus in het veld onder deze gemeente brand, die , aangewakkerd door den wind, weldra in lichter laaie stond. De H. met zijn buurman van Dort, die bij hem was geweest, den molen willende uitgaan, werden door de brandlucht opmerkzaam gemaakt en bij onderzoek op het zoldertje boven de keuken, sloeg de vlam de H. reeds te gemoet. Met hulp van V.D. werden eenige zakken met koren en eenig huisraad, later met andere hulp het paard en het vee gered, doch alvorens de hulp der brandweer op het terrein aanwezig kon zijn, was er van den molen niets meer te redden. Spuit no.2 was het eerst aanwezig en heeft gewerkt om de naastgelegen schuur te behouden, ’t welk volkomen is gelukt ;tot ‘snachts twee uur s zij in werking gebleven. Naar men veronderstelt is de brand ontstaan door den schoorsteen, die langs het zoldertje en verder in den molen liep, waardoor de houten betimmering vuur schijnt gevat te hebben. Alles, ook het in den molen zich bevindende koren, §130 mud, was tegen brandschade verzekerd, de molen in de onderlinge verzekeringmaatschappij. Naar wij vernamen zal de molen weder worden opgebouwd.

 

Paarden en Vee, 1919
De deurwaarder P.M. VAN BEKKUM te Culemborg, zal aldaar op Woensdag 19 Maart 1919, des Voorm.10 uur aan den Korenmolen Van den heer P.J.DE HEUS, aan Den Prijsschenweg, so is diens verzoeks, publiek en contant geld
VERKOOPEN, 
Wegens afschaffing boerenbedrijf: Een 7 jarig zwart veulen-Merriepaard, een 8 jarig reispaard, Een 9 jarig veulendragende hit, een2 jarig reispaard, 2 hengstveulens, 5 kalfdragende of gekalfd hebbende koeien, 1 kalfvaars, 2 guiste vaarsen, 2 kuiskalveren, 1 stierkalf, 2 drachtige varkens, hondenkar op veeren met…..trekhond, 3 beeren-wagens, 1 stortkar, ijzeren ploeg, eggen, varkenshok, 2 brugstijlen, een grote partij planken, …ribben, schroten, palen, een grote partij metselstenen, afbraak van een vijf-roedigen hooiberg…bascule, karnsteel met toebehoren, …machine, landbouw- en melkgereedschappen, mestvaalt en hetgeen verder ten verkoop zal worden aangeboden. Twee uur voor den verkoop te bezichtigen.