Al in de Middeleeuwen kon de reiziger bij Culemborg de Lek oversteken. Wie de Beusichemsedijk een eind op wandelt, komt een huis tegen met de naam ’t Oude Veer. Van hier roeide de veerman je over naar Pothusen aan de Stichtse kant. Eind 14e eeuw kwam het veer in bezit van de heer van Culemborg, die het naar de huidige plek verplaatste.
Op 18 juni 1785 was het groot feest aan de Lek. Toen werd namelijk de gierpont in gebruik genomen. Roeien was niet meer nodig: de stroming van het water zorgde ervoor dat de boot met behulp van een lange kabel naar de overkant werd gegierd. Onder gebulder van kanonschoten maakten het stadsbestuur en andere genodigden in vier minuten de oversteek. Jarenlang hing het reglement van 1760 aangeplakt bij het veerhuis, zodat iedereen kon lezen wat hij voor een overtocht diende te betalen. Het basistarief voor één persoon was een stuiver, kinderen onder de twaalf jaar betaalden half geld. Grotere bagage stukken – zoals zakken en manden met kippen – kostten ook een stuiver. Het duurst was een koets met vier paarden: daarvoor diende de berijder twaalf stuivers uit zijn beurs te halen.
Cognac met rauwe eieren
Voor de Tweede Wereldoorlog kwam de pont in handen van de familie Mason. Bart Mason pachtte destijds het veer, maar liet het eigenlijke werk over aan zijn broer Kees, een legendarische figuur die de dag begon met een cognacje en rauwe eieren. Kees werd in 1962 opgevolgd door Dirk Mason.
Nog steeds hangt in het kantoor van A.D. Mason een fraai gekalligrafeerde oorkonde, die Dirk kreeg uit erkentelijkheid voor zijn optreden op 13 oktober 1965. Het was mistig die dag en je zag geen hand voor ogen. Een vrachtauto met militairen naderde de veer stoep. De chauffeur merkte het water te laat op en reed de Lek in. Dirk Mason en veerbaas J. van Zanten snelden toe en wisten een aantal inzittenden te redden. Voor één van hen kwam de hulp echter te laat.
Fauteuil met inscriptie
Beter liep het af met het meisje Josephine in 1962. Haar vader had de auto op de veer stoep geparkeerd en was even uitgestapt. Blijkbaar stond de handrem er niet goed op, want langzaam zette het voertuig zich in beweging richting Lek. Dirk Mason snelde toe en wist de auto tot stilstand te brengen. Als dank voor zijn reddingsactie kreeg hij een fauteuil met inscriptie aangeboden.
Boerenkarren of een bijenwagen zullen zich tegenwoordig niet meer zo gauw melden bij de pont. Nu walmen er de uitlaatgassen van auto’s, brom- en motorfietsen. Ze willen naar de overkant voor hun werk of om zo maar een stukje te rijden. De slagboom sluit zich, de valreep gaat omhoog. De pont vaart weg, zoals dat al eeuwen gaat.
