Sterk Door Vriendschap (SDV)
De Nederlandsche Arbeiders Sportbond had wel mooie idealen, maar het worstelen is toch vooral een sport waarbij het winnen belangrijk is. Het is dan ook niet zo verwonderlijk dat het ledental bij Sandow-D.V.S. langzaam terugliep. Een aantal ontevreden leden richtten op 15 augustus 1936, samen met de gebroeders Van Wijngaarden en A.G. Toonen, in de bovenzaal van het toenmalige Victoriahotel (nu Taveerne Monopole) de worstelvereniging ‘Sterk Door Vriendschap’ (SDV) op. De nieuwe vereniging sloot zich aan bij de Nederlandsche Kracht-sportbond. Ook de gebroeders Van Zuilekom, talentvolle worstelaars, meldden zich bij de nieuwe vereniging aan. Het ledental steeg snel, vooral jongeren sloten zich aan. Al snel merkte men in Nederland dat de jonge vereniging over uitstekende krachten beschikte. Niet alleen in de worstelsport, maar ook op organisatorisch gebied. De worstelaars van SDV deden niet alleen mee aan de districtskampioenschappen, maar waren ook geduchte tegenstanders bij de wedstrijden om het kampioenschap van Nederland.
De beroemdste Culemborgse worstelaars
Antoon van Wijngaarden was in Nederland een van de sterkste worstelaars in het middengewicht. Op 16-jarige leeftijd ging hij samen met A. van Zuilekom voor het eerst naar een wedstrijd. Deze werd gehouden in het Sportfondsenbad in Amsterdam. Hij viel al direct op door zijn bijzondere kracht. Al spoedig nam hij deel aan wedstrijden in de eerste klasse, waarna hij verschillende districts-kampioenschappen wist te behalen. In 1937 werd hij kampioen van Nederland in het middengewicht. Door zijn vele overwinningen behaalde Van Wijngaarden de meestertitel in de krachtsport, de hoogste worstelonderscheiding in Nederland.
Een van de populairste sportfiguren in Culemborg was Cees van Zuilenkom. Als 16-jarige begon Cees met worstelen. Zijn eerste wedstrijd worstelde hij in het lichtgewicht. Zijn laatste grootste succes was het kampioenschap van Nederland in de klasse zwaargewicht. Van Zuile-kom behaalde net als Van Wijngaarden de meestertitel in de krachtsport. Cees van Zuilenkom kreeg in Culemborg de bijnaam ‘Carnera’, die hij altijd behouden heeft.
Antoon van Zuilenkom had van alle SDV-worstelaars de meeste interlandwedstrijden op zijn naam staan. Hij werd in 1937 als enige Nederlander uitgezonden naar de Volksolympiade in Antwerpen. Van Zuilenkom vloerde daar de Spanjaard A. la Gracia en de Fransman R. Mertens. Eén van de hoogtepunten uit de worsteltijd van Antoon van Zuilenkom was zijn deelname aan de Voor-Olympiade in Helsinki, waar hij de Nederlandse vlag mocht dragen. Jarenlang was hij voorzitter van SDV.
Hennie Richter begon op 12-jarige leeftijd. In 1939 slaagde hij erin eerste te worden bij de juniorenwedstrijden in Amsterdam. Direct na de bevrijding werd Richter kampioen van Amsterdam en in 1948 van Zuid-Nederland. Hij was houder van de Cronosbeker. Dat was een speciale prijs, uitgeloofd door Evert Pin, voor de worstelaar die vijfmaal de stijlprijs gewonnen had. In 1954 werd hij kampioen van Nederland.
In 1922 begon G. Kilian aan de krachtsport. Het duurde enige jaren voordat hij naar de eerste klasse promoveerde. In 1929 was het zover en werd hij meteen kampioen van Nederland in de eerste klasse. De successen volgden elkaar in snel tempo op. Het volgende jaar was hij weer kampioen. In 1931 kreeg hij voor de derde maal in successie de kampioenssjerp omgehangen. Hij was in de extra vedergewichtklasse onbetwist de ster.
Heden ten dage
Hoe populair het worstelen in Culemborg was, blijkt uit het feit dat er in 1946, bij de Nationale Worstelwedstrijd op het sportterrein aan de Westersingel, meer dan 1000 toeschouwers aanwezig waren. De worstelsport stond in de eerste jaren na de oorlog in Culemborg op zijn absolute hoogtepunt. De vereniging SDV werd vele malen kampioen van Nederland. Niet alleen Antoon van Wijngaarden, of één van zijn broers, waren kampioen. Er waren er meer, zoals: de gebroeders Van Zuilekom, Bertus Kilian, Hennie Richter, Anton de Jong en Bertus Sanders. Helaas is de worstelsport heden ten dage in Culemborg dood. Er is zelfs geen vereniging meer. In het Utrechts Nieuwsblad van 24 maart 1976 zei oud-worstelaar Cees van Wijngaarden daar het volgende over: “Triest als je ziet dat al datgene wat vroeger is opgebouwd nu verdwenen is. Maar het is wel de schuld van die grote mannen zelf. Ze hadden het altijd zo druk met zichzelf dat ze vergaten de jeugd een opleiding te geven.”
Jack van der Winkel
